با استقبال گرم کاربران ایرانی از بازار ارزهای دیجیتال در سال‌های اخیر، صرافی‌های متعددی برای ارائه خدمات به این کاربران پا به میدان گذاشته‌اند. در ازدحام این صرافی‌ها، ریسک‌های مالی و امنیتی بازار ارزهای دیجیتال اهمیت انتخاب صرافی مطمئن را مضاعف می‌کند. در این مطلب، براساس شاخص‌های مختلف ۵ بازیگر برجسته این حوزه را مقایسه کرده‌ایم. در ادامه، گزارشی از مقایسه صرافی‌های «رمزینکس»، «نوبیتکس»، «آبان‌تتر»، «بیت‌پین» و «تبدیل» را می‌خوانید.

امنیت صرافی‌های ارز دیجیتال

در انتخاب صرافی ارز دیجیتال، مهم‌ترین شاخص امنیت دارایی‌هایی‌ است که نزد آن صرافی به امانت گذاشته می‌شود. امنیت در این صرافی‌ها ابعاد مختلفی دارد که شامل مقابله با حملات سایبری تا فراهم‌کردن امکانات تأیید هویت دومرحله‌ای و نگهداری امن دارایی‌های کاربران می‌شود.

از میان ۵ صرافی بررسی‌شده، صرافی‌های رمزینکس، بیت‌پین و تبدیل تاکنون با هیچ اتهامی مبنی‌بر هک‌ شدن مواجه نبوده‌اند. صرافی‌های نوبیتکس و آبان‌تتر نیز در پاسخ به شایعات مطرح‌شده ادعا کرده‌اند اتهامات غیرواقعی است.

مرداد ۱۴۰۲، برخی کاربران صرافی آبان‌تتر پیامکی مبنی‌بر هک‌ شدن این صرافی دریافت کردند که به گفته سرپرست سامانه ارسال پیام کوتاه «کاوه‌نگار» از پنل آبان‌تتر ارسال شده بود اما روابط‌عمومی این صرافی هک‌ شدن را تکذیب کرد و گفت تمام پیگیری‌های لازم برای شناسایی «عاملان انتشار این اکاذیب» انجام شده است. صرافی نوبیتکس نیز آذر ۱۴۰۳ درباره ادعای گروه هکری توضیح داد: «در همان بررسی‌های اولیه مشخص شد داده‌های ارسال‌شده ارتباطی با نوبیتکس ندارد.»

تأیید هویت دومرحله‌ای (2FA)

در کنار نفوذ به کل پلتفرم صرافی‌، یکی از دغدغه‌های جدی این حوزه هک حساب اشخاص با به‌دست‌آوردن اطلاعات حساب کاربری آنهاست. بررسی‌ها نشان می‌دهد هر ۵ صرافی قابلیت احراز هویت دومرحله‌ای (2FA) را در پلتفرم خود پیاده‌ کرده‌اند. صرافی رمزینکس این قابلیت را از طریق پیامک و اپلیکیشن Google Authenticator در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد. صرافی بیت‌پین علاوه‌براین، امکان استفاده از ایمیل را هم برای احراز هویت دومرحله‌ای به کاربرانش می‌دهد. صرافی‌های نوبیتکس، آبان‌تتر و تبدیل تنها گزینه Google Authenticator را در دسترس قرار می‌دهند.

امنیت دارایی‌ها

سومین شاخص حوزه امنیت نحوه نگهداری داده‌ها و دارایی کاربران است. دارایی‌های رمزارزی درکل در ۲ حالت سرد (Cold) و گرم (Hot) در صرافی‌ها نگهداری می‌شود. کیف پول‌های سرد دارایی کاربران را آفلاین و بدون نیاز به اینترنت نگه‌داری می‌کنند و هک آنها از راه دور به‌راحتی امکان‌پذیر نیست. در مقابل، کیف‌پول‌های گرم با اتصال به اینترنت، امکان انجام سریع تراکنش‌ها را فراهم می‌کنند.

از میان صرافی‌های منتخب، رمزینکس، نوبیتکس، آبان‌تتر و بیت‌پین اعلام کرده‌اند از کیف‌پول‌های سرد برای افزایش امنیت دارایی کاربران استفاده می‌کنند و فقط بخش کمی از موجودی‌شان برای انجام تراکنش‌ها در کیف‌پول‌های گرم نگهداری می‌شود. صرافی تبدیل اما اشاره‌ای به نحوه نگهداری دارایی‌های کاربرانش نکرده‌اند. صرافی رمزینکس درباره نگهداری دارایی کاربران توضیح داده است: «کیف‌پول‌های گرم به‌دلیل آنلاین‌ بودن برای انجام سریع واکنش‌ها، در برابر حملات هکری ریسک آسیب‌پذیری دارند؛ به همین دلیل فقط مقدار بسیار کمی از ارزهای دیجیتال که می‌توانند پاسخگوی برداشت‌های لحظه‌ای کاربران باشند، در کیف‌پول‌های گرم نگهداری می‌شوند و مابقی دارایی‌ها در کیف‌پول‌های سرد ذخیره می‌شوند.»

مقایسه کارمزدها در صرافی‌های ارز دیجیتال

کارمزدهای معامله و انتقال دارایی یکی دیگر از ملاک‌های انتخاب صرافی ارز دیجیتال هستند. مقایسه ۵ صرافی منتخب نشان می‌دهد که در نگاه کلی، رمزینکس کمترین کارمزد معاملات را هم از سفارش‌گذار (Maker) هم از سفارش‌بردار (Taker) دریافت می‌کند. این صرافی ۹ سطح کارمزدی دارد که در پایین‌ترین سطح بازار ریالی برای حجم معاملات ماهیانه کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان، ۰.۲ درصد کارمزد از سفارش‌گذار و ۰.۲۵ درصد کارمزد از سفارش‌بردار دریافت می‌کند. در بالاترین سطح (VIP4) نیز که به حجم معاملات ماهیانه بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان اختصاص دارد، کارمزد سفارش‌گذار به ۰.۰۷ درصد و کارمزد سفارش‌بردار به ۰.۱۲ درصد می‌رسد.

پس از رمزینکس، نوبیتکس در جایگاه دوم کمترین کارمزد معاملات قرار می‌گیرد. این صرافی ۷ سطح کارمزدی دارد و در سطح پایه، برای حجم معاملات ماهانه کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان در بازار ریالی، ۰.۲۵ درصد کارمزد از سفارش‌گذار و سفارش‌بردار دریافت می‌کند. در بالاترین سطح معاملات نوبیتکس (VIP6) که به حجم ماهانه بیش از ۸۰ میلیارد تومان اختصاص دارد، از سفارش‌گذار ۰.۰۸ درصد و از سفارش‌بردار ۰.۱۳۵ درصد کارمزد دریافت می‌شود.

صرافی بیت‌پین در ۱۰ سطح کارمزد معاملات را می‌گیرد. در سطح پایه ۱، برای معاملات کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان، در این صرافی کارمزد سفارش‌گذار ۰.۳ درصد و کارمزد سفارش‌بردار ۰.۳۵ درصد تعیین شده است. در بالاترین سطح (سطح ویژه ۶) که به حجم معاملات بیشتر از ۱۰۰ میلیون تومان اختصاص دارد، کارمزد سفارش‌گذار صفر می‌شود و کارمزد سفارش‌بردار ۰.۰۳ درصد خواهد بود.

صرافی آبان‌تتر فقط ۳ سطح کارمزد دارد که براساس حجم معاملات ۳۰ روز گذشته در بازار ریالی، ۰.۳ درصد کارمزد دریافت می‌کند و برای معاملات بالاتر از ۱۰۰ میلیون تومان، کارمزد ۰.۲ درصدی دریافت می‌شود.

صرافی تبدیل با ۱۹ سطح معاملاتی، کارمزد خود را برای حجم ماهانه کمتر از هزار تتر، از ۰.۳۵ درصد برای سفارش‌گذار و ۰.۳۳ درصد برای سفارش‌بردار آغاز می‌کند و در بالاترین سطح (VIP 15) در حجم معاملات ماهانه ۲ میلیون تتری، به ۰.۰۵ درصد برای سفارش‌گذار و ۰.۰۳ درصد برای سفارش‌بردار می‌رسد.

کارمزد برداشت در صرافی‌های ارز دیجیتال

برای مقایسه کارمزد برداشت ارزهای دیجیتال از صرافی‌های منتخب، ۲ ارز تتر (روی شبکه TRC-20) و بیت‌کوین (روی شبکه BTC) بررسی شده است. در جدول زیر نتایج این مقایسه آمده است (کارمزد برداشت براساس شرایط شبکه متغیر است):

پشتیبانی و ارتباط با مشتریان

بااینکه پشتیبانی به‌موقع و سریع از ویژگی‌های ضروری صرافی‌های ارز دیجیتال است، تجربه کار با این پلتفرم‌ها نشان می‌دهد صرافی‌های از پس این مسئولیت به‌خوبی برنیامده‌اند. در جریان نگارش این گزارش، فقط پشتیبانی آنلاین صرافی رمزینکس با فاصله کوتاهی پاسخگو بود. برای ارتباط با پشتیبانی آنلاین نوبیتکس باید مدتی در صف معطل ماند و پشتیبانی آنلاین صرافی تبدیل تا ساعتی بعد پاسخ نداد. در صرافی بیت‌پین هم دکمه پشتیبانی آنلاین کار نمی‌کند و ناچار می‌شوید سراغ گزینه ارسال تیکت بروید. دکمه ارتباط با پشتیبانی صرافی آنلاین هم غیرفعال بود و کلیک روی آن بی‌نتیجه.

انتخاب با چشمان باز

در پایان، ضروری است به یاد داشته باشیم انتخاب صرافی ارز دیجیتال انتخابی استراتژیک در بستری پرنوسان و پرریسک به نام بازار رمز‌ارزهاست. همان‌طورکه سرمایه‌گذاری آگاهانه نیازمند تحلیل و شناخت دقیق دارایی‌هاست، انتخاب بستر مطمئن برای این سرمایه‌گذاری نیز باید با چشمانی باز و ارزیابی همه‌جانبه انجام شود.

نباید فراموش کرد انتخاب هوشمندانه و مبتنی‌بر تحقیق، می‌تواند گامی مطمئن برای ورود یا فعالیت حرفه‌ای در این بازار باشد.