در سفر ترامپ به عربستان، در کنار ایلان ماسک و مارک زاکربرگ، کارآفرین دیگری هم همراه رئیس جمهور آمریکا بود که تبار ایرانی‌دارد. دارا خسروشاهی کارآفرین ۵۵ ساله ایرانی- آمریکایی و مدیرعامل شرکت اوبر که در این سفر بسیار مورد توجه قرار گرفت.
در این مقاله ضمن مرور نشست خسروشاهی در ریاض به برنامه بزرگ اوبر برای ایجاد انقلاب در صنعت حمل و نقل دنیا به نفع خودروهای خودران حرف خواهیم زد.
از شبکه‌های خبری گرفته تا شبکه‌های اجتماعی، تقریبا همه‌جا صحبت از سفر دونالد ترامپ و هیئت همراهش شامل برخی از موفق‌ترین کارآفرین‌های آمریکا به عربستان سعودی است. سفری که تنها در ۲۴ ساعت آغازینش پر بود از توافق‌های تجاری و قراردادهایی که ارزششان از ده‌ها میلیارد دلار فراتر می‌رفت و بدون شک در سال‌ها و دهه‌های آینده، جهان شاهد نتایج و آثارش خواهد بود.
در این سفر اما در کنار ایلان ماسک و مارک زاکربرگ، کارآفرین دیگری هم همراه رئیس جمهور آمریکا بود که تبار ایرانی‌دارد. از دارا خسروشاهی کارآفرین ۵۵ ساله ایرانی- آمریکایی و مدیرعامل شرکت اوبر حرف می‌زنیم که از قضا صحبت‌هایش درباره توافق استفاده از خودروهای خودران در ناوگان حمل مسافرِ(و در مرحله‌های بعدی حمل بار و …) اوبر در سال جاری در عربستان حسابی مورد توجه قرار گرفت. در این مقاله ضمن مرور نشست خسروشاهی در ریاض به برنامه بزرگ اوبر برای ایجاد انقلاب در صنعت حمل و نقل دنیا به نفع خودروهای خودران حرف خواهیم زد.
ماموریت دارا در ریاض
رئیس هیئت مدیره شرکت اوبر آن‌قدر کارآفرین شناخته‌شده‌ای بود که وقتی نام و چهره‌اش در میان تیم همراه ترامپ در سفر به عربستان دیده شد، می‌توانستیم حدس بزنیم که قرار است اتفاق ویژه‌ای بیفتد. خسروشاهی در نشست سرمایه‌گذاری عربستان- آمریکا در ریاض یکی از سخنرانان اصلی بود و پیش از هرچیز انگیزه و جاه‌طلبی رهبران عربستان برای اجرا کردن پروژه‌های بزرگ و خلاقانه را ستایش کرد و سپس از هیجانش بابت به‌کارگیری ناوگانی از خودروهای خودران و بدون نیاز به راننده در ناوگان حمل و نقل اوبر در عربستان در آینده نزدیک سخن گفت.
همکاری کوتاه اما درخشان عربستان و اوبر
آنچنان که خسروشاهی در صحبت‌هایش اشاره کرد عربستان و اوبر تا همین لحظه هم همکاری موفقی با هم داشته‌اند و این کشور با برخورداری از ۱۴۰ هزار راننده شاغل در سرویس اوبر و البته بیش از ۴ میلیون مسافر همیشگی، دستکم از نظر نرخ رشد یکی از بهترین همکارهای اوبر به حساب می‌آید. اوبر تا پیش از توافق‌های جدید در ۲۰ شهر در قلمروی پادشاه سعودی در دسترس مسافران عربستانی بوده و با وجود رشد ۷۰ درصدی در استفاده مردم عربستان از سرویس‌های اوبر، آنچنان که خسروشاهی اشاره کرد آینده روشنی برای اوبر در این کشور آسیایی تصور می‌شود.
مدیرعامل اوبر در این سخنرانی ضمن اشاره به مزایای فراوان حمل و نقل با خودروهای خودران، این خودروها را جایگزینی امن برای راننده‌های انسانی دانست و تاکید کرد روند مداوم جمع‌آوری اطلاعات این خودروها در نهایت به حمل و نقلی بی‌نقص خواهد انجامید. خسروشاهی حتی از این هم فراتر رفت و تاکید کرد که خودروهای خودران در آینده‌ای نزدیک انقلابی در زمینه نه فقط جابجایی مسافران بلکه جابجایی بار و مدیریت بهینه منابع ایجاد خواهند کرد و با وجود هزینه و خطای کمتر و ایمنی و دسترسی بیشتر به زودی ظاهر حمل و نقل روی کره زمین را تغییر خواهد داد.
اوبر و خودروهای خودران
صحبت‌های خسروشاهی در ریاض البته ادامه روندی است که شرکت اوبر سال‌هاست آن را آغاز کرده است. اوبر این طرح جاه‌طلبانه را سال‌ها پیش آغاز کرد و در سال ۲۰۲۵ با برقراری شراکت‌های مختلف با شرکت‌های مرتبط در سراسر دنیا به این روند سرعت بیشتری بخشید. شرکت تحت نظر خسروشاهی در راه خودران کردن همه یا بخش قابل توجهی از ناوگان عظیم خودروهایش در سراسر دنیا از شرکایی قدرتمند و البته نام‌آشنا بهره می‌برد که در ادامه برخی از آن‌ها را با هم مرور می‌کنیم:
وی‌راید(WeRide): اوبر طی یک سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیون دلاری در شرکت وی‌راید امیدوار است که طی ۵ سال آینده روبوتاکسی‌ها را در ۱۵ شهر خارج از چین و آمریکا در ناوگان خودروهای فعالش به کار گیرد.
فولکس‌واگن(Volkswagen): با شروع پروژه در لوس‌آنجلس، اوبر برنامه دارد تا سال ۲۰۲۶ خودروهای خودران شرکت فولکس‌واگن را با ناوگان فعلی‌اش ادغام کند. برنامه‌ای که به زودی آغاز خواهد شد.
وِی‌مو(Waymo): در حال حاضر در شهر آستینِ ایالت تگزاس، مسافران اوبر می‌توانند یکی از خودروهای ناوگان خودروهای خودران وی‌مو را برای سفر انتخاب کنند و بدون راننده به مقصد برسند. برنامه اوبر ادغام ناوگان وی‌مو با شرکت اوبر است و قرار است در آینده‌ای نزدیک اپلیکیشن وی‌مو از دسترس خارج شود.
پونی.اِی‌آی(Pony.ai): هدف اوبر در همکاری با این شرکت رواج استفاده از خودروهای خودران در تمام کشورهای دنیاست و پونی.ای‌آی قرار است با ارائه اطلاعات و راهکارهایی به اوبر، تکنولوژی خودروهای خودران را برای همه مردم دنیا به یک تکنولوژی قابل اعتماد و در دسترس تبدیل کند.
مِی موبیلیتی(May Mobility): طبق قرارداد اوبر با این شرکت قرار است تا پایان سال ۲۰۲۵ هزاران فروند خودروی خودران به ناوگان مسافربری اوبر اضافه شود. شروع این پروژه در شهر آرلینگتون تگزاس خواهد بود.
اِی‌وی‌راید(Avride): طبق این همکاری قرار است ای‌وی‌راید تعداد مشخصی خودروی خودران برای جابجایی بار و مسافر و روبات برای دلیوری غذا در سرویس اوبرایتس(Uber Eats) به اوبر تحویل دهد. این پروژه قرار است در ابتدا در تعدادی شهر مشخص مانند آستین و دالاس عملی شود.
مومِنتا(Momenta): مومنتا قرار است در بازارهایی خارج از آمریکا و چین، خودروهای خودران را به ناوگان خودروهای اوبر اضافه کند.
اِن‌ویدیا(Nvidia):شرکت مشهور ان‌ویدیا طبق این قرارداد موظف شده با بهره‌مندی از ابزارهای شبیه‌سازی و پلتفرم‌های هوش مصنوعی‌اش روند توسعه خودروهای خودران را برای اوبر سریع‌تر کند.
آیا به مقصد رسیدن با یک تاکسی بدون راننده یک رویاست؟
وقتی تمام قراردادهای متنوع اوبر با شرکت‌های مختلف را مرور می‌کنیم متوجه می‌شویم صحبت‌های خسروشاهی در ریاض نه یک تصمیم و قرارداد لحظه‌ای بلکه ادامه روند و برنامه‌ای است که خسروشاهی و تیم مشاورانش آینده اوبر را بر روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند. سوال خوب در حال حاضر به خصوص از طرف مخاطبان ایرانی شاید این باشد که انتخاب یک روبوتاکسی یا خودروی خودران برای رسیدن به محل کار یک تکنولوژی در دسترس است یا رویایی مربوط به آینده؟ در ادامه خواهیم دید همین حالا هم در بسیاری از نقاط دنیا از جمله ابوظبی در امارات متحده عربی مسافران اوبر می‌توانند با خودرویی بدون راننده به مقصد برسند.
توافق اوبر و وی‌راید که شامل ناوگانی از خودروهای خودران در ۱۵ شهر خارج از چین و آمریکاست تا همین حالا هم شروعی موفقیت‌آمیز در خاورمیانه در پایتخت امارات یعنی شهر ابوظبی داشته و قرار است در آینده‌ای بسیار نزدیک این تاکسی‌های بدون راننده در شهر دوبی هم مورد استفاده قرار بگیرد. ممکن است توافق خسروشاهی با عربستان هم مانند دو شهر مطرح امارات از طریق وی‌راید عملیاتی شود. جالب است بدانید سفر با ناوگانی از خودروهای خودران مطابق گفته‌های خسروشاهی بسیار امن‌تر از شیوه سنتی سفر است و برای نمونه شرکت وی‌راید موفق به ثبت ۲۰۰۰ روز استفاده از خودروهای خودران برای جابجایی مسافر بدون حتی یک تصادف شده است.
جزئیات خودروهایی که راننده ندارند
در نهایت شاید بد نباشد پس از مرور برنامه‌های جاه‌طلبانه دارا خسروشاهی و اوبر در راه ایجاد انقلابی در صنعت حمل و نقل بر روی کره زمین، برای علاقمندان به خودرو نگاهی هم بیندازیم به خودروهای خودرانی که در حال حاضر در ناوگان خودروهای اوبر در حال سرویس دادن به عمدتا مردم آمریکا و چین و البته همسایه‌های ما در کشور امارات هستند.
جگوار آی- پِیس (Jaguar I-PACE)از ناوگان مشترک وِی‌مو- اوبر در آستین
مطابق گفته‌ها در آستین مسافران می‌توانند در حال حاضر سوار بر یک خودروی تمام برقی جگوار آی پِیس بدن نیاز به راننده به مقصد خود برسند. این مدل از جگوار که به تکنولوژی شرکت وِی‌مو از نظر سخت‌افزار شامل لیدار، رادار و تعداد زیادی دوربین و البته نرم‌افزار نسل ششم خودرانی شرکت وی‌مو مجهز شده قادر است کاملا امن و مطمئن در خیابان‌های شهر مسیریابی کند. پیشتر شرکت وی‌مو از همکار با جگوار لند روور و ساخت مدلی تمام برقی از این خودرو صرفا برای استفاده در ناوگان وی‌مو خبر داده بود.
وی‌مو در این بیانیه بدون اشاره به جزئیات مشخصات فنی اشاره کرده بود این خودرو با بهره‌مندی از یک باتری بزرگ و سریع شارژشو بهترین انتخاب برای نیاز این شرکت است و اضافه کرده بود که برقی بودن و اندازه این خودرو باعث شده تا به بهترین گزینه برای سفرهای درون شهری تبدیل شود.
ولوو ایکس‌سی۹۰(Volvo XC۹۰)از ناوگان خودروهای خودران اوبر
شرکت اوبر برای خودران کردن این خودرو قید همکاری با شرکت‌های مرتبط را زد و شخصا ولوو ایکس‌سی۹۰ را به تکنولوژی خودران بودن مجهز کرد. به گفته اوبر این خودرو پس از تجهیز از طرف اوبر شامل این مجموعه از تکنولوژی‌ها می‌شود:
مجموعه سنسورها: تعداد زیادی دوربین مخصوص، لیدار(مانند رادار سیستمی برای تشخیص حرکت است با این تفاوت که رادار از امواج رادیویی و لیدار از لیزر استفاده می‌کند) و سیستم رادار برای آگاهی محیطی ۳۶۰ درجه
مجموعه اضافه یا یدک: سیستم جهت‌دهی، ترمز و باتری دوگانه برای اطمینان از امنیت در مواقع خطا در سیستم اصلی
سیستم نظارت داخلی: بهره‌مندی از مجموعه‌ای از دوربین‌ها در داخل خودرو برای نظارت بر رفتار و واکنش‌های مسافر و اطمینان از امنیت او
سخن پایانی
آنچه مشخص است تاکسی‌های خودران، روبات‌های پستچی و دلیوری و نهایتا تریلی‌های خودران برای حمل بار خواه از طریق برنامه جاه‌طلبانه خسروشاهی و شرکت اوبر خواه از طریق صدها شرکت و استارت‌آپ دیگر در سراسر دنیا به زودی شکل و شمایل صنعت حمل و نقل را دچار تغییراتی قابل توجه خواهد کرد. احتمالا در آینده‌ای نزدیک شاهد نتایج عمدتا مثبت این برتری چه در زمینه اشتغال‌زایی و چه در زمینه ایجاد رفاه در این کشورهای خاورمیانه خواهیم بود.
