به گزارش سایت طلا،در حالی که جهان به سرعت به سمت ادغام فناوری‌های پیشرفته مانند هوش مصنوعی (AI) حرکت می‌کند، ایران نیز در آستانه تحولاتی است که می‌تواند آینده بازار کار و اقتصاد را دگرگون کند.
گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نشان می‌دهد حدود ۲۰ درصد از مشاغل ایران در معرض تأثیر مستقیم هوش مصنوعی قرار دارند. اما این تحولات چه معنایی برای کارگران، کارمندان، سیاستگذاران و اقتصاد ایران دارد؟
آمارهای کلیدی، از جایگزینی تا تقویت مشاغل
بر اساس اطلاعات مرکز پژوهش‌های مجلس ۲۰ درصد مشاغل ایران در معرض تأثیر هوش مصنوعی هستند و ۲ تا ۳ درصد از آنها ممکن است به طور کامل جایگزین شوند.
همچنین پیش‌بینی می‌شود هوش مصنوعی سالانه ۱.۱ تا ۱.۲ درصد به بهره‌وری اقتصاد ایران اضافه کند.
مشاغلی مانند کارمندان اداری، فروش و خدمات بیشترین تأثیر را می‌پذیرند، در حالی که مشاغل جدیدی مانند متخصصان داده و مهندسان هوش مصنوعی در حال ظهور هستند.
قاسم صادقی کارشناس اقتصادی تأکید می‌کند: «هوش مصنوعی یک تهدید نیست، بلکه یک ابزار است. مسئله اصلی آمادگی ایران برای استفاده از این ابزار است. زیرساخت‌های دیجیتالی ضعیف و کمبود نیروی متخصص، چالش‌های اصلی هستند».
رعنا اعتمادی، استاد دانشگاه، نیز هشدار می‌دهد: «اگر برنامه‌ریزی نشود، هوش مصنوعی می‌تواند شکاف درآمدی را تشدید کند. مشاغل کم‌مهارت در خطرند، اما مشاغل دانش‌بنیان فرصت‌های طلایی خواهند بود».
ایران در مقایسه با جهان
برخلاف کشورهای توسعه‌یافته (با ۲۵ درصد تأثیرپذیری مشاغل)، ایران به دلیل سهم بالای مشاغل سنتی مانند کشاورزی و صنعت، تنها ۲۰ درصد تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
با این حال، گزارش صندوق بین‌المللی پول نشان می‌دهد کشورهایی مانند ایران اگر نتوانند زیرساخت‌های هوش مصنوعی را تقویت کنند، ممکن است از قافله اقتصاد دیجیتال عقب بمانند.
بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌ها کارکنان پشتیبانی و دفتری بیشتری آسیب را از حضور هوش مصنوعی می‌بینند اما اپراتورهای ماشین‌آلات هیچ مشکلی با این فناوری نخواهند داشت
فرصت‌ها و تهدیدهای هوش مصنوعی
نابرابری درآمدی: هوش مصنوعی می‌تواند دستمزد مشاغل پرتکرار و کم‌مهارت (مانند صندوقداری) را کاهش دهد، اما مشاغل تخصصی (مانند تحلیل داده) را تقویت کند.
آموزش، کلید سازگاری: نیمی از شاغلان ایران تا سال ۱۴۱۰ نیاز به آموزش‌های جدید برای همگامی با هوش مصنوعی خواهند داشت.
صنایع کلیدی: هوش مصنوعی می‌تواند بهره‌وری کشاورزی را با پیش‌بینی آب‌وهوا و مدیریت منابع افزایش دهد یا در صنعت نفت، هزینه‌های اکتشاف را کاهش دهد.
سیاستگذاری، راهی برای عبور از بحران
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس پیشنهاد می‌دهد، ایجاد سند ملی مهارت‌آموزی هوش مصنوعی برای تربیت نیروی کار، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های داده‌محور و مراکز پردازش ابری و تنظیم قوانین حمایت از کارگران در معرض جایگزینی راهکارهای برای استفاده مناسب از هوش مصنوعی در راستای افزایش بهره‌وری است.
هوش مصنوعی برای ایران همچون یک چاقوی دو لبه است: از یک سو می‌تواند بهره‌وری و رشد اقتصادی را تقویت کند، و از سوی دیگر، اگر بدون برنامه پیش برود، بی‌ثباتی اجتماعی ایجاد خواهد کرد.
موفقیت ایران در این مسیر به همکاری دولت، بخش خصوصی و نظام آموزشی بستگی دارد. همان‌طور که حسین اسلامی کارشناس اقتصادی می‌گوید: «ایرانی‌ها باید هوش مصنوعی را نه به عنوان یک رقیب، بلکه به عنوان یک همکار بپذیرد».
اجاره افسار پاره کرد
بدون نظر! اولین نفر باشید