با قوی‌ترین مدل‌های هوش‌ مصنوعی جهان آشنا شوید

در ماه‌های اخیر چندین مدل هوش مصنوعی از سوی شرکت‌های مطرح معرفی و عرضه شده‌اند که جزو قوی‌‌ترین و البته کاربردی‌ترین سیستم‌های هوش مصنوعی به حساب می‌آیند. از مدل هوش مصنوعی GPT-4 شرکت OpenAI گرفته تا جمینای گوگل، همگی می‌خواهند رهبری بازار AI را در دست بگیرند. در ادامه این مطلب قصد داریم قدرتمندترین مدل‌های هوش مصنوعی فعلی را به شما معرفی کنیم.

برای مدل‌های هوش مصنوعی بنچمارک‌های مختلفی وجود دارد که هر کدام عملکرد آنها در یک بخش را اندازه‌گیری می‌کنند. در جدول زیر بسیاری از مدل‌هایی که در ادامه معرفی می‌کنیم در این بنچمارک‌ها با یکدیگر مقایسه شده‌اند. بنچمارک AIME 24 عملکرد مدل در ریاضی، GPQA عملکرد آن در درک زبان انگلیسی و LCB عملکرد آن در کدنویسی را سنجش می‌کند.

مدل هوش مصنوعی GPT-4

GPT-4 که در تاریخ ۱۴ مارس ۲۰۲۳ (۲۳ اسفند ۱۴۰۱) معرفی شد، جدیدترین چت بات هوش مصنوعی اوپن اِی.آی (OpenAI) است و درحقیقت نسل بعدی ۵.GPT 3 محسوب می‌شود؛ مدلی که برای ساخت چت بات هوش مصنوعی Chat-GPT مورد استفاده قرار گرفته است. از طرفی به دلیل قابلیت‌های پیشرفته این چت‌بات‌، دانشجویان آن را بهترین ابزار هوش مصنوعی مقاله نویسی رایگان می‌دانند.

ChatGPT می‌تواند برای مقاله‌نویسی و ایمن‌نویسی به شما کمک کند و حتی می‌تواند به برخی از سؤالات کاربران پاسخ دهد و به‌عنوان موتور جستجو نیز استفاده شود. متن‌هایی که این AI Chatbot ایجاد می‌کند، شبیه به متن‌هایی است که انسان می‌نویسد. این چت بات AI به‌قدری در نوشتن مقاله موفق عمل می‌کند که باعث ایجاد نگرانی‌هایی در مورد تقلب در مقاله‌نویسی و تولید محتوای متنی شده است و برخی از کارشناسان معتقدند استفاده از این ابزار می‌تواند زمینه‌ساز دزدی ادبی شود.

حتی استفاده از آن در بسیاری از مدارس دانشگاه‌ها و مجلات علمی ممنوع شده است. این چت بات هوش مصنوعی توانایی بازیابی اطلاعات را نیز دارد و کاربران می‌توانند از آن به‌عنوان ابزاری برای دستیابی به یک سری از اطلاعات استفاده کنند. در ضمن این سیستم AI می‌تواند به‌عنوان چت بات‌های متداول نیز استفاده شود و می‌توان آن را در پیام‌رسان‌هایی مانند تلگرام برای پاسخ به سؤالات نیز به کار گرفت. ChatGPT حتی برای قضاوت نیز استفاده شده و یک قاضی برای صدور حکم از آن کمک گرفته است.

GPT-4 علاوه بر اینکه قادر به تجزیه‌وتحلیل متن است و تمام توانایی‌های GPT 3.5 را دارد، به دلیل بهره‌مندی از فناوری بینایی کامپیوتری می‌تواند برای آنالیز و فهم تصاویر نیز استفاده شود. این چت بات AI درحقیقت یک مدل چندوجهی بزرگ است که کاربران می‌توانند پس از واردکردن تصاویر یا نقاشی‌ها در آن، اطلاعاتی را از آنها به دست آورند.

به‌عنوان مثال در دموی معرفی GPT-4 شرکت Open AI برای آزمایش عملکرد این ابزار هوش مصنوعی خود، تصویری از تعداد زیادی بادکنک متصل‌شده به یک سندان در آن بارگذاری شده است و از چت بات پرسیده می‌شود اگر نخ بادکنک‌ها از سندان جدا شود، چه اتفاقی خواهد افتاد. این ابزار هم در پاسخ می‌گوید، در صورت انجام این کار بادکنک‌ها به هوا خواهند رفت.

GPT-4 می‌تواند در هنگام متن‌نویسی ۲۵۰۰۰ کلمه ایجاد کند که ۸ برابر توانایی Chat-GPT در این زمینه است. طبق گفته Open AI این سیستم AI می‌تواند در زمینه آهنگسازی، فیلم‌نامه‌نویسی یا یادگیری سبک نگارش یک فرد خاص نیز به انسان کمک کند. عملکرد این چت بات حتی در آزمون AP (آزمون ورودی دانشگاه‌های آمریکا)، آزمون GRE (آزمون ادامه تحصیل در آمریکا و کانادا) و آزمون وکالت نیز بررسی شده و نتایج قابل‌قبول بوده‌اند.

Open AI مدعی است عملکرد GPT-4 در سطح عملکرد انسان است؛ اما هنوز در بسیاری از موارد نمی‌تواند مانند انسان عمل کند. یکی از نگرانی‌های مرتبط با استفاده از چت بات‌های هوش مصنوعی برای ارائه اطلاعات به انسان، ارائه اطلاعات ممنوع به کاربران توسط این ابزار است؛ اما در صورت استفاده از GPT-4، میزان ارائه چنین اطلاعاتی احتمالاً تا ۸۲ درصد کاهش می‌یابد و عملکرد آن در مقایسه با GPT 3.5 برای ارائه پاسخ به کاربران، ۴۰ درصد بهبود یافته است. یکی دیگر از بهبودهای قابل توجه GPT-4 نسبت به GPT 3.5، قابل استفاده بودن آن با زبان‌های بیشتر است.

 GPT-4 برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از روشی استفاده می‌کنند که با تقلید از سیستم شناختی انسان ایجاد شده و تنها اطلاعاتی را آنالیز می‌کند که در مقایسه با سایر اطلاعات به موضوع درخواست شده توسط کاربر مرتبط‌تر هستند. این ویژگی باعث شده دقت آن نسبت به GPT 3.5 افزایش و زمان مورد نیاز برای آموزش آن کاهش یابد. در ضمن GPT-4 نسبت به GPT 3.5 پاسخ‌های روان‌تری می‌دهد و به نظر می‌رسد کمک گرفتن از آن برای انجام برخی از وظایف راحت‌تر است.

Open AI از GPT-4 برای بهبود عملکرد Chat-GPT نیز استفاده کرده است. Chat-GPT به لطف برخورداری از GPT-4 در زمینه تفسیر متون عملکرد بهتری پیدا کرده و می‌تواند پاسخ‌های پیچیده‌تری ارائه دهد. بنابراین از این پس می‌تواند نثرهای پیچیده‌تری ایجاد کند؛ البته برای بهره‌مندی از قابلیت‌های جدیدترین چت بات هوش مصنوعی Open AI باید از نسخه پولی Chat-GPT یعنی ChatGPT Plus با اشتراک ماهیانه ۲۰ دلار استفاده کنید و در حال حاضر استفاده از آن به‌صورت رایگان امکان‌پذیر نیست.

 GPT-4 نیز مانند GPT 3.5 محدودیت‌هایی دارد و هنوز نمی‌توان به‌طور کامل به آن اعتماد کرد؛ بنابراین می‌توان گفت Open AI هنوز نتوانسته یک چت بات AI بدون نقص ایجاد کند و با انتشار GPT-4 تنها توانسته عملکرد چت بات هوش مصنوعی خود را به میزان قابل توجهی بهبود دهد. در کل GPT-4 شایسته عنوان قوی‌ ترین هوش مصنوعی است و می‌توان آن را یک موتور خلاقیت نامید. توسعه‌دهندگان نرم‌افزار می‌توانند این چت بات AI را در اپلیکیشن‌های خود ادغام و آنها را هوشمندتر و کارآمدتر کنند.

هوش مصنوعی GPT-4o

مدل هوش مصنوعی GPT-4o در ماه مه سال ۲۰۲۴ توسط OpenAI منتشر شد و یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های هوش مصنوعی فعلی محسوب می‌شود. عملکرد این مدل در درک متن، صدا و ورودی‌های بصری عالی است تا یکی از پرکاربردترین مدل‌های هوش مصنوعی ساخته شده باشد. همچنین عملکرد آن در زمینه تشخیص گفتار، ترجمه و استدلال پیشرو است و قابلیت‌های صوتی پیشرفته آن از بیش از ۳۰ زبان پشتیبانی می‌کند.

تصویر زیر عملکرد GPT-4o را نسبت به دیگر مدل‌های هوش مصنوعی در زمینه درک متن نشان می‌دهد:

مدل هوش مصنوعی o3 و o3-mini

OpenAI در دی ماه از مدل هوش مصنوعی استدلال‌گر o3 رونمایی کرد. مدل هوش مصنوعی o3 که در واقع خانواده‌ای از مدل‌های o3 و o3-mini است، با روشی موسوم به «یادگیری تقویتی» آموزش داده شده است تا پیش از پاسخ‌ با فرایندی که OpenAI آن را «زنجیره خصوصی تفکر» می‌نامد، فکر کند. این مدل می‌تواند حین کار استدلال و قدم‌های بعدی را از پیش برنامه‌ریزی کند؛ درنتیجه می‌تواند با برداشتن مجموعه‌ای از قدم‌ها مسئله را حل کند.

مدل o3-mini، کوچک‌تر و سبک‌تر است تا در کارهای خاص کارایی بیشتری داشته باشد. این مدل برای وظایفی از جمله کدنویسی، ریاضی و علوم بهینه شده است.

نمودار بالا عملکرد o3-mini را نسبت به دیگر مدل‌های OpenAI نشان می‌دهد.

 هوش مصنوعی جمینای (Gemini) گوگل

جمینای جدیدترین نوآوری گوگل دیپ‌مایند در زمینه هوش مصنوعی است. یک سیستم هوشمصنوعی پیچیده چندوجهی که برای پردازش و استدلال داده‌های مختلفی از جمله متن، صدا، تصویر و ویدیو طراحی شده است. جمینای با تکیه بر پروژه‌های موفق قبلی گوگل، استانداردهای جدیدی را برای قابلیت‌ها و عملکردهای هوش مصنوعی مطرح کرده است.

در حالی که سیستم‌های هوش مصنوعی سنتی اغلب در یک حوزه عملکرد بسیار خوبی دارند، اما جمینای رویکرد متفاوتی را در پیش گرفت. به بیان ساده این مدل هوش مصنوعی می‌تواند وظایف پیچیده‌تری را انجام دهد که به ترکیبی ازداده‌ها (مانند تصویر و متن) نیاز دارند.

مهم‌ترین ویژگی‌های جمینای به شرح زیر است:

• تلاش برای ترکیب قدرت محاسباتی، هوش مصنوعی و خلاقیت
• توانایی جمع‌آوری اطلاعات از پاسخ‌های کاربران در فضای وب و سایر اطلاعات موجود در این فضا
• توانایی جمع‌آوری بازخوردها و بررسی آنها برای ارتقای عملکرد خود در آینده

مهم‌ترین کاربردهای جمینای به شرح زیر است:

• قابلیت پاسخ مناسب به سؤالات کاربران با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی پیچیده خود
• قابلیت یافتن اطلاعات با استفاده از موتور جستجوی گوگل
• انجام برخی از وظایف به‌صورت خودکار با پلتفرم هوش مصنوعی Google AI
• قابل استفاده به‌عنوان دستیار شخصی AI مخصوصاً برای کمک به انجام وظایفی مثل مدیریت زمان و زمان‌بندی
• قابل استفاده به‌عنوان یک هاب اجتماعی و تسهیل گفت‌وگوی کاربران در تمام پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی

مدل پرچمدار فعلی گوگل Gemini 2.0 Pro Experimental نام دارد و غول فناوری ادعا کرده در کدنویسی و درک دانش عمومی عالی است. البته برای استفاده از این سرویس باید یک اشتراک ماهانه ۱۹.۹۹ دلاری تهیه کرد. تصویر زیر عملکرد این مدل نسبت به نسخه‌های دیگر جمینای را نشان می‌دهد:

سایر سیستم‌های هوش مصنوعی شاخص گوگل به شرح زیر هستند:

• MusicLM با قابلیت ساخت موسیقی با کیفیت ۲۴ کیلوهرتز بر اساس متن
• PaLM با قابلیت ایجاد متن، تصویر، کد و سایر موارد (یک سیستم هوش مصنوعی مشابه Chat-GPT)
• Imagen با قابلیت ایجاد تصویر بر اساس متن

LLaMA هوش مصنوعی متا

متا هم فوریه سال میلادی جاری چت بات AI خود به نام Large Language Model Meta AI را با نام اختصاری LLaMA معرفی کرد تا در رقابت با غول‌های فناوری برای انتشارت چت بات‌های هوش مصنوعی عقب نماند. البته این شرکت سال‌ها است که برای بهره‌مندی از توانایی‌های هوش مصنوعی مولد تلاش می‌کند و LLaMA نتیجه این تلاش‌ها است.

جدیدترین و پیشرفته‌ترین نسخه منتشر شده از سوی متا Llama 3.3 70B نام دارد. این مدل متن‌باز ارزان‌ترین و کارآمدترین نسخه‌ای است که توسط متا منتشر شده و به ویژه در ریاضیات، دانش عمومی و دنبال‌کردن دستورالعمل‌ها کاربرد دارد.

متا علاوه بر LLaMA دو چت بات AI دیگر به نام‌های گالاکتیکا (Galactica) و بلندربات ۳ (BlenderBot 3) را نیز معرفی کرد که اصلاً موفق نشدند و عمر بسیار کوتاهی داشتند. گالاکتیکا با هدف ارائه اطلاعات علمی ایجاد شده و با اطلاعات موجود در ۴۸ میلیون مقاله، وب‌سایت، کتاب، سخنرانی و دایره المعارف علمی آموزش داده شده است. BlenderBot 3 نیز ابزاری شبیه به یک موتور جستجوی قوی است که می‌تواند تقریباً در مورد هر موضوعی در اینترنت جستجو کند.

Grok 3 | قدرتمندترین هوش مصنوعی روی زمین؟

گراگ ۳ از جدیدترین مدل‌های هوش مصنوعی معرفی شده‌ای است که می‌توان آن را در فهرست قوی ترین هوش مصنوعی نیز جا داد. این مدل هوش مصنوعی توسط استارتاپ xAI متعلق به ایلان ماسک ساخته شده است و از همان ابتدا با تبلیغ «قدرتمندترین هوش مصنوعی زمین» به آن اشاره شد.

مدل هوش مصنوعی گراک ۳ دارای قابلیت DeepSearch است که مشابه قابلیت DeepResearch در ChatGPT عمل می‌کند. این قابلیت برای پاسخگویی به سؤالات کاربران در وب و شبکه اجتماعی ایکس جستجو می‌کند تا بهترین اطلاعات را به‌دست بیاورد. مدل Grok 3 با ۱۰۰ هزار کارت گرافیک H100 انویدیا آموزش داده شده و از داده‌های مصنوعی استفاده کرده است. این مدل با تصحیح خودش توسعه پیدا کرده تا کمتر درگیر مشکل هذیان و ارائه اطلاعات غلط باشد، و همچنان از یادگیری تقویتی برای بهبود عملکردش بهره می‌برد.

در زمان معرفی این مدل اعلام شد که مدل هوش مصنوعی گراک ۳ با ۱۰ برابر توان پردازشی بیشتر از گراک ۲ آموزش داده شده است. همانطور که در تصویر بالا قابل مشاهده است، این مدل در ریاضیات، علوم تجربی و کدنویسی از GPT-4o و جمینای ۲ پرو بهتر عمل کرده است.

مدل هوش مصنوعی DeepSeek R1

چین در ماه‌‌های گذشته با هوش مصنوعی R1 از شرکت DeepSeek برای شرکت‌های آمریکایی خط و نشان کشید. این مدل هوش مصنوعی در مدت زمان بسیار کوتاهی توانست توجه سیلیکون ولی و تمام جهان را به خود جلب کند.

هوش مصنوعی DeepSeek R1 طبق گفته سازنده آن در زمینه‌های کدنویسی و ریاضی عملکرد خوبی دارد و نکته قابل ذکر دیگر رایگان بودن آن است. همچنین چینی‌ها این مدل را با منابع و هزینه بسیار کمتری نسبت به OpenAi و دیگر شرکت‌های پیشرو هوش مصنوعی آموزش داده‌اند.

• بیشتر بخوانید: هوش مصنوعی DeepSeek چیست؟ معرفی و راهنمای استفاده از رقیب قدرتمند و رایگان ChatGPT

تصویر زیر عملکرد این مدل در بنچمارک‌های مختلف نسبت به o1 و دیگر مدل‌های دیپ سیک را نشان می‌دهد:

هوش مصنوعی علی‌بابا Qwen QwQ-32B-Preview

Qwen QwQ-32B-Preview از معدود مدل‌های هوش مصنوعی است که در بنچمارک‌های خاصی مدل O1 از OpenAi را شکست می‌دهد. طبق برخی بنچمارک‌ها این مدل در زمینه ریاضیات و کدنویسی نسبت به رقیب خود برتری دارد.

علی‌بابا که از جمله شرکت‌های چینی فعال و پیشرو در هوش مصنوعی است این مدل قدرتمند را به‌صورت رایگان و متن باز منتشر کرده است. بنچمارک این مدل در تصویر زیر آمده است که برتری Qwen QwQ-32B-Preview در کدنویسی و ریاضی را نشان می‌دهد:

هوش مصنوعی Sonnet 3.5 از آنتروپیک

Claude Sonnet 3.5 مدل جدید شرکت آنتروپیک است که با قابلیت‌های خود در زمینه کدنویسی شناخته می‌شود و چت‌بات موردعلاقه افراد زیادی در حوزه فناوری است. درحالی که این مدل به‌صورت رایگان نیز قابل دسترس است، اما اشتراک ماهانه ۲۰ دلاری آن قابلیت‌های بیشتری را به همراه دارد. همچنین در حالی که Sonnet 3.5 می‌تواند تصاویر را درک کند، اما امکان تولید تصویر ندارد.

هوش مصنوعی‌های رایگان و پریمیوم برتر – انتخاب‌های جدید و قوی برای تمامی نیازها

در دنیای هوش مصنوعی، با پیشرفت‌های سریع و دسترسی بیشتر به ابزارهای قدرتمند، انتخاب بهترین هوش مصنوعی‌ها برای نیازهای مختلف اهمیت زیادی دارد. از ابزارهای رایگان با قابلیت‌های عالی گرفته تا نسخه‌های پریمیوم با ویژگی‌های پیشرفته‌تر، امسال شاهد معرفی مدل‌های جدید و به‌روز هستیم که هرکدام توانایی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. این مقاله به بررسی بهترین گزینه‌های موجود در سال ۱۴۰۳ پرداخته و به شما کمک می‌کند تا هوش مصنوعی مناسب خود را انتخاب کنید.

به نظر شما کدام یک از سیستم‌های AI معرفی شده حقیقتاً شایسته عنوان قوی‌ ترین هوش مصنوعی هستند؟

سؤالات متداول در مورد قوی‌ ترین هوش مصنوعی